Lampka wina w ciąży - czy jest szkodliwa?

Lampka wina w ciąży - czy jest szkodliwa?

Czy lampka wina szkodzi w ciąży? Jaka jest bezpieczna ilość alkoholu zdatna do spożycia u ciężarnych? Żadna! Wśród wielu osób pokutuje błędne przekonanie, jakoby mała dawka alkoholu nie wywierała negatywnego wpływu na rozwój dziecka. Dzisiaj już wiemy, że myślenie w tych kategoriach jest całkowicie błędne. Organizm dziecka nie posiada systemu obronnego, który gwarantowałby skuteczne zabezpieczenie przed alkoholem. Łożysko nie ochroni go przed etanolem, a co więcej dziecko nie jest w stanie wytworzyć enzymów, których funkcją byłoby eliminowanie z krwi alkoholu i jego szkodliwych metabolitów. Spożywanie alkoholu w czasie ciąży ma niewątpliwie negatywny wpływ na rozwijający się w jamie macicy płód. Meringer zwraca uwagę, iż konsekwencją bagatelizowania tych wiadomości może stać się FAS (płodowy zespół alkoholowy), z którego skutkami dziecko będzie się mierzyło przez całe swoje życie.

Picie alkoholu w ciąży i jego konsekwencje

Należy pamiętać, że alkohol w jakiejkolwiek formie: piwo, kieliszek wina czy wódka jest szkodliwy. Etanol oraz jego toksyczne metabolity zawarte we krwi matki są w stanie przekroczyć barierę łożyskową i dotrzeć do krwi dziecka, gdzie osiąga takie samo stężenie. Jednak układ enzymatyczny płodu, w przeciwieństwie do dorosłej osoby, nie potrafi ich metabolizować. W konsekwencji czego krążą one po jego organizmie nawet dwukrotnie dłużej, uszkadzając kształtujące się struktury.

Etanol jest substancją teratogenną, dlatego nie ma bezpiecznej dawki alkoholu w czasie ciąży. Nawet niewielka ilość może mieć opłakane skutki rzutujące na przyszłość dziecka. Oczywiście ryzyko zmienia się w zależności od czasu trwania ciąży. Podczas pierwszych tygodni życia, płód jest na niego szczególnie wrażliwy. Jednak to nie oznacza, że na dalszym etapie ciąży lampka wina, kieliszek wódki lub niewielka ilość alkoholu pod inną postacią są już dozwolone. Konsekwencje picia alkoholu obejmują szereg bardzo poważnych następstw. W pierwszym trymestrze dojść może nawet do poronienia.

Najbardziej wrażliwą strukturą na toksyczny wpływ alkoholu jest mózg płodu. Etanol oraz jego toksyczne metabolity wpływają niekorzystnie na jego budowę i funkcje. Skutkiem tego są zmiany w jego funkcjonowaniu, które mogą ujawnić się nawet wiele lat po narodzinach. FAS, czyli płodowy zespół alkoholowy to całe spektrum zaburzeń rozwoju psychicznego oraz fizycznego, do którego może doprowadzić nawet niewielka ilość alkoholu spożyta w trakcie ciąży. Dziecko, które cierpi na FAS, może doświadczać problemów z przetwarzaniem informacji i ich zapamiętywaniem. Zaburzony jest rozwój poznawczy dziecka, a jego IQ może być niższe na skutek kontaktu z toksyczną substancją w przeszłości. Do innych następstw picia alkoholu w czasie ciąży należy wewnątrzmaciczne zahamowania wzrastania płodu (IUGR), które jest częścią składową FAS oraz poród przedwczesny i związane z nim negatywne skutki wcześniactwa.

FAS skutkiem picia alkoholu w ciąży

Skutki alkoholowego zespołu płodowego, poza uszkodzeniem mózgu, obejmują również deformacje twarzy. Dziecko z FAS ma więc często: słabo rozwiniętą szczękę, małe i szeroko rozstawione oczy, krótki zadarty nos, małą głowę, niski wzrost, spowolniony rozwój fizyczny. To charakterystyczne cechy dysmorficzne pozwalające na rozpoznanie dziecka, które w życiu płodowym było narażone na nawet niewielkie dawki alkoholu. FAS przejawia się również w funkcjonowaniu psychologiczno-społecznym obciążonych nim dzieci. Mają one problem z nawiązywaniem relacji z rówieśnikami, częstym popadaniem w stany depresyjne i absencją w szkole. To ostatnie w połączeniu z trudnościami w nauce sprawia, że bardzo często rezygnują one przedwcześnie ze swojej edukacji.

Płodowy zespół alkoholowy wiąże się również ze zwiększoną skłonnością do uzależnień w przyszłości. Szacuje się, że w Polsce 1-3 na 1000 dzieci rodzi się z płodowym zespołem alkoholowym[1]. Z FAS nie wyrasta się wraz z wiekiem, nie istnieje również żadne lekarstwo, które mógłby cofnąć konsekwencje narażenia na alkohol w życiu płodowym. Dlatego, każda kobiet przed spożyciem lampki wina w ciąży lub innego alkoholu powinna się zastanowić, czy chce, żeby jej dziecko musiało mierzyć się w przyszłości z konsekwencjami płodowego zespołu alkoholowego?

Spożywanie alkoholu w ciąży – statystyki

Powyższe słowa znajdują odzwierciedlenie w szeregu prowadzonych badań. Tematem zajęły się badaczki: Agnieszka Konstancja Pawłowska-Muc, Celina Łepecka-Klusek, Anna Pilewska- Kozak, Grażyna Stadnicka, które przedstawiają skalę problemu spożywania alkoholu kobiet w ciąży, uwrażliwiając, by skupić się na podjęciu działań o charakterze profilaktyczno- edukacyjnym i wspierającym. Jak pokazują statystyki, aż 10% kobiet w ciąży pije alkohol. Nierzadko do szpitala trafiają kobiety, które pod wpływem alkoholu zaczynają rodzić.

Z danych przedstawionych przez prof. Roberta Śmigiel podczas konferencji prasowej z okazji Światowego Dnia Świadomości FAS 9.09.2020 r. wynika, że nawet 15% Polek w ciąży spożywa alkohol. I choć większość z nich deklaruje picie niewielkiej jego ilości, warto pamiętać, że w tym stanie nie można mówić o bezpiecznej dawce alkoholu. Zatrważający jest również fakt, że w dalszym ciągu wiele kobiet sądzi, że picie alkoholu w niewielkich ilościach nie ma negatywnego wpływu na organizm płodu. Profesor Śmigiel zwrócił również uwagę na szkodliwość pokutujących wciąż mitów. Jednak należy mieć świadomość, że lampka wina w ciąży nie poprawi morfologii krwi, a co najwyżej wpłynie niekorzystnie na płód, a kieliszek szampana lub kufel piwa to w dalszym ciągu alkohol.

Kieliszek wina w ciąży zwiększa ryzyko poronienia

Spożycie alkoholu w ciągu pierwszych 5-10 tygodni ciąży zwiększa ryzyko poronienia aż o 8% wg badań przeprowadzonych przez naukowców z Vanderbilt University Medical Center. Nawet niewinna lampka wina w pierwszych tygodniach ciąży może być przyczyną poronienia. Większość kobiet rezygnuje z alkoholu z chwilą pojawienia się dwóch kresek na teście ciążowym. Jednak do tego czasu może już dojść do uszkodzenia płodu skutkującego utratą ciąży. Dlatego tak ważne jest, żeby każda kobieta starająca się o dziecko zrezygnowała z alkoholu w drugiej połowie cyklu do czasu potwierdzenia lub wykluczenia ciąży.

Każda dawka alkoholu w ciąży szkodzi – kampania uświadamiająca

Meringer informuje o problemie, podobnie jak twórcy kampanii „Po maluchu!?”, którzy podejmują działania o charakterze uświadamiającym. Celem tego przedsięwzięcia jest zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat skutków spożywania alkoholu w ciąży. W okresie płodowym organizm człowiek rozwija się tak intensywnie, jak nigdy później. Nawet niewielkie ilości alkoholu mogą zaburzyć ten proces i mieć dla niego opłakane skutki. W tym przypadku przyszli rodzice, podejmując dojrzałe decyzje, mają realny wpływ na rozwój nowego organizmu. Jak informuje Fundacja Pomocy Rodzinie „Tęcza Serc”, w Polsce co roku rodzi się około 1000 dzieci z pełnoobjawowym FAS. Pracownicy Meringer apelują – nie pozostańmy bierni i stosownie reagujmy, by niwelować negatywnie skutki ignorancji i braku odpowiedzialności.

Nawet mała lampka wina w ciąży jest w stanie zaszkodzić Twojemu dziecku.

____________________________________

[1]SPRAWOZDANIE KOMISJI USTAWODAWCZEJ oraz KOMISJI ZDROWIA o projekcie ustawy o zmianie ustawy
o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (druk nr 1017)

Search engine powered by ElasticSuite