Szczepienia przeciw grypie oraz przeciwko SARS-CoV-2 – co kobieta/ pacjentka wiedzieć powinna

Opublikowano: 08.02.21

Szczepienie przeciwko grypie a ciąża

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników we współpracy z Ogólnopolskim Programem Zwalczania Grypy sformułowali swoje stanowisko dotyczące szczepienia przeciw grypie kobiet w ciąży.

Grupa ekspertów z prestiżowych klinik i placówek medycznych zaleca wykonanie szczepienie przeciw grypie kobietom w ciąży. Szczepienie może być wykonane w każdym trymestrze ciąży, optymalnym terminem jest drugi lub trzeci trymestr. Szczepienie kobiet w ciąży powinno być wykonane za pomocą szczepionki czterowalentnej inaktywowanej (z rozszczepionym wirionem (typu split) lub podjednostkowej (typu subunit). Zastosowanie szczepionki inaktywowanej jest całkowicie bezpieczne zarówno dla dziecka jak i dla matki. Dzięki szczepieniu można zapobiec zachorowaniom oraz powikłaniom w wyniku grypy, co dotyczy tak samo matki, jak i dziecka.

Dlaczego kobiety w ciąży oraz planujące zajście w ciążę szczególnie powinny się zaszczepić?

Grypa to ostra choroba zakaźna układu oddechowego. W odróżnieniu od chorób przeziębieniowych, może wywoływać powikłania. Grupą ryzyka ciężkiego przebiegu choroby i rozwoju powikłań są kobiety w ciąży, dzieci do 5 lat oraz seniorzy. Choć zachorowania na grypę w przypadku kobiet w ciąży są tak samo częste jak w pozostałej części populacji, to potencjalnie grożą trudniejszym przebiegiem i niosą wyższe ryzyko śmierci. Sprzyjają temu zmiany w układzie immunologicznym, które zachodzą u kobiet w ciąży. Charakterystycznym zjawiskiem jest upośledzenie odporności komórkowej, której rola jest fundamentalna w zwalczaniu zakażeń. Powikłania, które najczęściej spotykają ciężarne kobiety, to zapalenie płuc i ostra niewydolność oddechowa. To stwarza niebezpieczeństwo przedwczesnego porodu, poronienia, obumarcia wewnątrzmacicznego płodu, niska masa urodzeniowa noworodka. Gorączka u matki może wywołać tachyarytmię u płodu. Bardzo ważnym argumentem jest także fakt, że noworodki i niemowlęta tworzą grupę ryzyka ciężkiego przebiegu grypy i rozwoju powikłań. Szacunki wskazują, że aż 10% dzieci w wieku poniżej 12 miesięcy, które zachorowały na grypę – potrzebowało leczenia w oddziałach intensywnej opieki medycznej.

Źródło: www.ptgin.pl

Ważna rola lekarza ginekologa w promowaniu szczepień

Z tych powodów zaleca się szczepienie kobietom w ciąży oraz kobietom planującym ciążę. Jeśli lekarz ginekolog wie o takich planach pacjentki – warto by zwrócił jej uwagę na kwestię szczepień przeciwko grypie. Z całą pewnością autorytet lekarza będzie miał tutaj niebagatelny wpływ na decyzje pacjentki. Niestety stan zaszczepienia przeciw grypie w tej grupie jest nadal niewielki. Problem jest z reguły bagatelizowany. Funkcjonuje także w świadomości społecznej wiele mitów i obaw dotyczących szczepionek przeciwko grypie.

Karmię piersią. Czy mogę się zaszczepić przeciwko SARS-CoV-2?

W obliczu współczesnych problemów z pandemią koronawirusa, sformułowano także bardzo ważne stanowisko Fundacji Bank Mleka Kobiecego, Centrum Nauki o Laktacji i Polskiego Towarzystwa Wakcynologii w sprawie szczepienia przeciwko SARS-CoV-2 kobiet w okresie laktacji. Z pewnością wiele kobiet zastanawia się dziś jak to jest z tymi szczepieniami, jeśli karmię piersią? Czy to nie zaszkodzi dziecku? A może lepiej zaniechać karmienia?

Stanowisko specjalistów jest jasne – eksperci zalecają kobietom w okresie laktacji szczepienia szczepionką mRNA przeciwko COVID-19.

Najważniejszą kwestią jest wartość mleka kobiecego. W mleku kobiet, które przeszły chorobę COVID-19, stwierdzono obecność przeciwciał anty SARS-CoV-2 przekazywanych dziecku. Istnieje wiele przesłanek, by sądzić, że ma to udział w ochronie dziecka. W oparciu o dotychczasową wiedzę na temat szczepień – istnieje duże prawdopodobieństwo, że czynniki reakcji odpornościowej  będące efektem zaszczepienia, przechodzą do pokarmu kobiecego. Wartości i działanie mleka kobiecego na odporność dziecka jest tak duże i pozytywne, że większą szkodą dla dziecka byłaby rezygnacja z karmienia naturalnego. Karmienie piersią nie jest przeciwwskazaniem do podania szczepionki mRNA przeciw COVID-19 ze zmodyfikowanymi nukleozydami.

Źródło: http://cnol.kobiety.med.pl/

W czasie pandemii zwykłe życie toczy się dalej bez zmian. A więc i kobiety zachodzą w ciążę, i na świat przychodzą dzieci, czasem dolegają nam pospolite choroby. Pamiętajmy więc cały czas o bezpieczeństwie swoim i naszych bliskich. Nie rezygnujmy z wizyt u lekarza, nie odkładajmy na później spraw zdrowia. Możemy funkcjonować normalnie, pamiętajmy jednak o środkach ostrożności, które zapewnią nam bezpieczeństwo. Koniecznie więc zadbajmy o maseczki, rękawiczki i środki do dezynfekcji. We wszystko możesz się zaopatrzyć w naszym sklepie: sklep.meringer.pl

Jak działają maseczki i dlaczego są tak ważne? Więcej informacji o maseczkach pisaliśmy tutaj https://blog.meringer.pl/wybierz-maseczke-medyczna

Warto podkreślić jak ważne jest karmienie naturalne przez długi czas. Badania wykazały, że mleko kobiety nawet po 12 miesiącach wciąż posiada bardzo wysokie wartości odżywcze

Źródło: http://cnol.kobiety.med.pl/

Korzyści z karmienia naturalnego

Lista korzyści dla dziecka płynących z karmienia mlekiem kobiecym jest bardzo długa. W kontekście grypy i profilaktyki zakażeń należy wskazać immunoglobulinę sekrecyjną (SIgA), która jest najważniejszą barierą ochronną organizmu na poziomie błony śluzowej. Wiąże się to ze zdolnością do neutralizowania wirusów, z bakteriolizą i z nasileniem fagocytozy makrofagów. Działania obronne wydzielniczej immunoglobuliny A odgrywa najważniejszą rolę w przewodzie pokarmowym, w górnych drogach oddechowych oraz w układzie moczowo-płciowym. SIgA może również tworzyć system z alergenami, dzięki czemu są absorbowane przez komórki nabłonkowe, a następnie translokowane wewnątrzkomórkowo i wydalane.

Komórki macierzyste mleka kobiecego mają właściwości pluripotencjalne, co oznacza, że mogą indywidualizować się w komórki wszystkich trzech listków zarodkowych. Ich działanie przypomina funkcje embrionalnych komórek macierzystych. Komórki transportowane są z przewodu pokarmowego do krwioobiegu dziecka. Dokładny mechanizm hBSCs nie jest w całkowicie poznany, ale może wiązać się z nadzieją na nieinwazyjny dostęp do komórek macierzystych, które mogą być stosowane w terapii.

Zasiedlenie przewodu pokarmowego nowonarodzonego dziecka odbywa się w pierwszej dobie po narodzinach. Mleko matki zawiera wiele rodzajów bakterii, a mikrobiom mleka zmienia się całym okresie laktacji. Niemowlęta karmione wyłącznie piersią miały w profilu szczepów bakteryjnych dziesięć razy więcej bifidobakterii niż niemowlęta karmione sztucznie. Ma to ogromne znaczenie dla stymulacji układu odpornościowego, w przemianach metabolicznych, w syntezie witamin.

Przyczyny rezygnacji z karmienia piersią

Dane pochodzą z: „Karmienie piersią w Polsce. Raport 2015”. Raport pod patronatem merytorycznym Centrum Nauki o Laktacji, na zlecenie organizatora kampanii Mleko Mamy Rządzi.

Z przeprowadzonych badań wynika, że kobietom wciąż brakuje wsparcia w nauce karmienia piersią. Bo umiejętność ta nie jest tak oczywista i naturalna, jak mogłoby się wydawać. Prawidłowe rozpoczęcie laktacji jest bardzo ważne dla wykształcenia prawidłowych mechanizmów. Laktacja powinna być dobrze ‘zaprogramowana’, dzięki temu ilość pokarmu produkowanego przez gruczoł będzie optymalna, dziecko nie będzie miało problemów z jedzeniem, a karmienie będzie efektywne. Kobiety rzadko są instruowane jak często powinny przystawiać dziecko do piersi i ile powinna trwać jedna sesja karmienia. Te zaniechania i błędy na samym początku mogą być powodem niektórych z wymienionych powodów rezygnacji z karmienia naturalnego.

Autor artykułu: Redakcja Meringer